Gỏi nhệch Nga Sơn mang trong mình hương vị đặc trưng của vùng đất thanh bình này, vừa đậm đà vừa ngọt tự nhiên. Lấy một miếng gỏi cá nhệch, bọc trong lá xanh tươi mướt, chấm vào nước mắm đặc biệt (chẻo). Bạn sẽ cảm nhận được hương vị tự nhiên và không tanh của cá, thơm mùi biển, cùng độ béo ngậy đầy cuốn hút. Chắc chắn sẽ khiến thực khách ăn một miếng sẽ muốn thưởng thức mãi.
Nga Sơn là đâu?
Nga Sơn, một huyện nhỏ thuộc tỉnh Thanh Hóa, nổi danh với sự tích dưa hấu Mai An Tiêm từ ngàn xưa. Đây còn là nơi diễn ra cuộc khởi nghĩa Ba Đình trong lịch sử nước ta. Ngày nay, Nga Sơn cũng là một điểm đến hấp dẫn cho du khách với thiên nhiên tươi đẹp, non thủy tú và sông nước hữu tình.
Nếu bạn ghé thăm Nga Sơn, đừng bỏ lỡ những địa danh nổi bật như động Từ Thức, cửa Thần Phù, chùa Tiên và khu di tích chiến khu Ba Đình. Với cảnh đẹp và lịch sử phong phú, Nga Sơn thu hút nhiều du khách mỗi năm. Và đặc biệt, ẩm thực nơi đây cũng được rất nhiều thực khách mê mẩn, đặc biệt là món gỏi nhệch Nga Sơn.
Cá nhệch Nga Sơn
Cá Nhệch có hình dáng khá giống với lươn, cơ thể thon dài và có hình trụ. Da chúng thường có màu xanh nâu oliu hoặc vàng sáng (theo McCosker và Castle năm 1986). Cá Nhệch không có vảy trên cơ thể, nhưng chúng có vây ngực phát triển. Da của chúng được bao phủ bởi một lớp màng nhầy, khiến cho chúng ta khi bắt chúng rất khó bám vào hoặc nắm giữ được.
Đầu của Cá Nhệch có hình dáng nón, mũi thon và hướng về phía trước, mồm rộng và có khả năng mở to. Răng của Cá Nhệch có dạng hạt và hàm trên thường có một loạt răng nhỏ. Mắt của chúng nhỏ, có đường kính thường nằm trong khoảng từ 1,05 đến 2,2 mm, theo nghiên cứu của Tilak và Kanji vào năm 1969. Cá nhệch có kích thước trung bình từ 70-100cm.
Cá nhệch rất khó bắt, chúng thường sống trong hang sâu, dưới đáy bùn. Do đó giá của chúng thường khá đắt. Cá này được bán với mức giá dao động từ 450.000 đến 500.000 VNĐ mỗi kg. Nhờ vào việc bắt cá nhệch này, đời sống của nhiều người dân trên vùng biển Nga Sơn đã trở nên khá hơn. Các thợ bắt cá chuyên bắt cá nhệch thường có khả năng bắt được từ 1 đến 3 kg cá mỗi ngày.
Người chuyên đi bắt cá nhệch phải sử dụng nhiều chiêu trò độc đáo. Kinh nghiệm của họ là phải nắm rõ điểm yếu của cá nhệch, như sở thích ăn tôm, cua, và phải trang bị nhiều loại xiên để bắt cá. Phương pháp này đòi hỏi ngư dân phải có khả năng lặn dưới mặt nước hơn 3m, để có thể xác định được nơi cá nhệch ẩn mình. Họ phải dự đoán con đường di chuyển của cá nhệch và sử dụng xiên thích hợp để chặn đứng hoặc bắt nhanh chóng khi cá nhệch trồi ra để thở.
Cách độc đáo nhất có lẽ là sử dụng thuốc lá để “choáng” cá nhệch, đặt ngay vào lỗ ẩn của chúng, khiến chúng phải ngoi ra sau một thời gian ngắn.
Gỏi nhệch Nga Sơn dân dã đậm đà tình quê
Để làm gỏi cá nhệch thơm ngon và không bị tanh, đầu bếp phải thao tác vô cùng nhanh tay và khéo léo. Cá sau khi được bắt về cần phải được làm sạch với nước vôi loãng. Khi mở bụng cá, phải làm liền mạch và bỏ hết phần đầu, ruột, đuôi và lọc xương và thịt cá để riêng. Việc lọc xương phải thực hiện khéo léo để không làm rách thịt cá và đảm bảo loại bỏ toàn bộ xương dăm.
Phần thịt cá sau đó được thái lát mỏng và tẩm ướp với gia vị cùng thính làm từ gạo nếp rang vàng. Phần da cá rán giòn và sau đó cuốn lại với gỏi khi món ăn hoàn thành. Xương cá thường được giã nhuyễn để làm nước chấm, gọi là nước chẻo.
Gỏi cá nhệch ăn cùng với nhiều loại rau lá khác nhau, tùy thuộc vào khẩu vị cũng như sở thích của thực khách. Những loại lá này không chỉ làm tăng hương vị cho món ăn mà còn có tác dụng như những loại thuốc, giúp cân bằng tính hàn của cá nhệch. Chúng làm cho gỏi cá nhệch trở thành một món ăn đặc biệt và tốt cho sức khỏe.
Nước chấm, hay còn được gọi là nước chẻo, được pha chế theo một công thức độc đáo. Nước chấm này được nấu từ xương cá kết hợp với mẻ chua và các loại gia vị khác. Nước chẻo có dạng sệt, màu đỏ sậm, màng mỡ và mùi thơm nức mũi.
Khi ăn gỏi nhệch, không cuốn cá bằng bánh đa như ở nhiều nơi khác mà thay vào đó, họ cuốn cá bằng các loại lá. Thực khách lựa chọn lá sung non, lá lớn nhất và đặt nó bên ngoài. Sau đó, họ thêm nhiều loại lá khác vào bên trong. Cuốn lại thành hình chiếc phễu nhỏ vừa miệng. Cuối cùng, họ đặt miếng cá nhệch lên trên và rưới nước chẻo lên bề mặt trước khi thưởng thức từng miếng cùng món ăn hấp dẫn này.
Thưởng thức gỏi nhệch Nga Sơn, thực khách sẽ cảm nhận ngay vị giòn của các loại lá, hương vị đậm đà của nước chẻo, và đặc biệt là vị ngọt tự nhiên, mềm mịn và mát lạnh của cá nhệch. Từng tầng hương vị lan tỏa, tạo nên một trải nghiệm thực sự độc đáo và khó quên.
Tìm hiểu về ẩm thực của Nga Sơn sẽ không đủ nếu bạn chưa thử gỏi cá nhệch. Đây là món ăn dân dã, giản dị và gần gũi của người địa phương, cũng là một đặc sản độc đáo của vùng đất nổi tiếng này. Nếu bạn muốn ăn gỏi tại khu vực miền Nam, hãy liên hệ ngay Gỏi cá nhệch Nga Sơn.